Forum Replies Created
-
AuthorPosts
-
ივერიელი
Participantდანარჩენ 850 კვ.მ -ზე უნდა გავრცელდეს კანონისმიერი მემკვიდრეობა, მათ შორის შალვასაც ექნება თავისი წილი. განამრტების საგანია, მაგრამ ძალიან ძნელია იმის თქმა, რომ აღნიშნული ჩანაწერი ანდერძში განაპირობებს ამ მემკვიდრისათვის, რომელმაც 150 კვ.მ მიწა მიიღო 1000 კვ.მ-იდან დანარჩენ 850 კვ.მ-ზე კანონისმიერი მემკვიდრეობის უფლების ჩამორთმევას სკ-ის 1354-ე მუხლის საფუძველზე.
Participantმოცემულ შეკითხვაზე პასუხი პირდაპირ წერია სამოქალაქო კოდექსის 1355-ე მუხლში:
“კანონით მემკვიდრეები, რომლებიც მითითებულნი არ არიან ანდერძში, ინარჩუნებენ მემკვიდრეობის უფლებას სამკვიდროს იმ ნაწილზე, რომელსაც ანდერძი არ შეხებია; ისინი აგრეთვე მიიღებენ ანდერძით გათვალისწინებულ ქონებასაც, თუ სამკვიდროს გახსნის მომენტისათვის ცოცხლები არ არიან ანდერძით მემკვიდრეები, ან ყოველმა მათგანმა უარი თქვა სამკვიდროს მიღებაზე.”
ამდენად, ვინაიდან ერთადერთმა ანდერძით მემკვიდრემ უარი თქვა სამკვიდროს მიღებაზე, კანონით მემკვიდრე მიიღებს ანდერძით გათვალისწინებულ ქონებას.
Participantეგ მუხლი მხოლოდ სამკვიდროს მიღებას ეხება და საგამონაკლისოა და აქედან გამომდინარე არამგონია სწორი იყოს, რადგან საგამონაკლისო ნორმების ანალოგიით გამოყენება არ შეიძლება, სამოქალაქო კოდექსის მე-5 მუხლის მიხედვით.
Participantამ გადაწყვეტილებაში არ წერია პასუხის შეკითხვაზე, თუ როგორ აითვლება ხანდაზმულობის ვადა იმ პირისათვის, რომელმაც არ იცოდა ანდერძის შესახებ და გაიგო მოგვიანებით. სავარაუდოდ მასზე უნდა გავრცელდეს 2 წლიანი ვადა, რომელიც აითვლება იმ მომენტიდან, როცა მან გაიგო ანდერძის არსებობის შესახებ, ან მეორე ვარიანტია, რომ ასეთ შემთხვევაში გავრცელდეს ზოგადი 10 წლიანი ხანდაზმულობის ვადა.
Participantშენ რაც დაწერე მაგ შემთხვევაში სასამართლო ასრულებს მნიშვნელოვან როლს, რათა მოხდეს კანონით განსაზღვრული საგამონაკლისო შემთხვევების მიხედვით ერთ-ერთი მეუღლის ინდ. ქონებად განსაზღვრა იმ ქონებისა, რომელიც ქორწინების პერიოდში იქნა შეძენილი. თუ დავა არ წარმოიშვა, მაშინ სასამართლო არც იქნება საჭირო. დავის წარმოშობის მომენტში, სასმართლოს გარდა ვინ უნდა გადაწყვიტოს ეგ საკითხი? 🙂
Participantსამართლებრივი საფუძვლის სწორედ მითითება
სარჩელში სამართლებრივი საფუძვლის სწორედ მითითებასთან დაკავშირებით განმარტება გააკეთა, უზენაესი სასამართლომ საქმეში N ¹ას-877-825-2010
მნიშვნელოვანი განმარტება გააკეთა უზენაესმა სასამართლომ, რომელიც ეხება სასამართლოს თავისუფლებას გამოიყენოს სამართლებრივი ნორმები, მიუხედავად იმისა, მხარეები სწორედ უთითებენ თუ არა მათზე.
“სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 178-ე მუხლის «თ» ქვეპუნქტი ავალდებულებს მოსარჩელეს, სარჩელში მიუთითოს იმ სამართლებრივ საფუძვლებზე, რომლებზედაც იგი ამყარებს თავის მოთხოვნებს, თუმცა ასეთის მიუთითებლობა ან ფაქტობრივი გარემოებების არასწორი სამართლებრივი შეფასება არ შეიძლება იყოს სარჩელის დაკმაყოფილებაზე უარის თქმის საფუძველი. მხარის მიერ სარჩელში მითითებული ფაქტობრივი გარემოებების კონკრეტულ მატერიალურ-სამართლებრივ ნორმასთან შესაბამისობის დადგენა სასამართლოს უფლებაცაა და ვალდებულებაც.
დავის სამართლებრივი შეფასებისას მოსამართლე სრულიად დამოუკიდებელია, განსხვავებით პროცესის ფაქტობრივ საფუძვლებზე მუშაობისაგან და არ არის შებოჭილი დისპოზიციურობის ან შეჯიბრებითობის პრინციპებით.”
Participantანდერძის ბათილობის მოთხოვნის ხანდაზმულობის ვადები
სამოქალაქო კოდექსის 1409-ე მუხლი განსაზღვრავს ანდერძის ბათილობასთან დაკავშირებით სარჩელის შეტანის ხანდაზმულობის ვადას. მის მიხედვით, სარჩელი ანდერძის ბათილად ცნობასთან დაკავშირებით, წარდგენილ უნდა იქნეს ორი წლის განმავლობაში სამკვიდროს გახსნის მომენტიდან.
უზენაესმა სასამართლომ (საქმე N-ას-15-15-2012) განმარტა, რომ აღნიშნული მუხლის რეგულაცია ვრცელდება მხოლოდ იმ პირებზე, რომელთათვისაც ცნობილი იყო ანდერძის არსებობის შესახებ და იგი არ ვრცელდება იმ პირთა მიმართ, რომელთაც არავითარი ინფორმაცია არ გააჩნდათ იმის თაობაზე, რომ არსებობდა ანდერძი და არსებობდნენ ანდერძით მემკვიდრეები.
Participantზუსტად ასეთ შემთხვევას ეხება უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება N- ას-33-489-06. სასამართლომ არ ჩათვალა ასეთ შემთხვევაში მეუღლეთა თანასაკუთრებად შეძენილი ნივთი.
ანუ დაიდო დადგენილი წესით უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება და საკუთრების უფლების რეგისტრაცია მოხდა ქორწინების შემდეგ, თუმცა ნასყიდობის თანხა შემძენმა გადაიხადა ხელშეკრულების დადებისთანავე. სასამართლომ თქვა რომ მართალია საკუთრების შეძენა მოხდა ქორწინების პერიოდში, მაგრამ ვინაიდან ფასის გადახდა მოხდა ხელშეკრულების დადებისთანავე (ანუ ქორწინებამდე )ამიტომ ვერ ჩაითვლება თანასაკუთრებადო, ვინაიდან თანასაკუთრების წარმოშობისთვის მხოლოდ ქორწინების პერიოდში ქონების შეძენის ფაქტი არაა საკმარისი, არამედ საერთო სახსრებით და შრომის შედეგი უნდა იყოსო. ვინაიდან სახეზე არ გვაქვს ეს უკანასკნელ შესაბამისად თანასაკუთრებაც არ გვაქვსო.
N-ას-1155-1084-2012 ამ საქმეში კი, სააპელაციო სასამართლომ განსხვავებულად განმარტა მსგავსი შემთხვევა, თუმცა უზენაესმა სასამართლომ არ განიხილა ეს საქმე, რაც უცნაურია, რადგან ზემოთ მოყვანილი უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებას ეწინააღმდეგებოდა მოცემულ საქმეზე სააპელაციო სასამართლოს განმარტება.
Participantხოდა შეაფასა და თქვა, რომ ის ორი ექსპერტიზა, რომელიც ადასტურებდა, რომ ანდერძი დაწერილი იყო მამკვიდრებლის მიერ იყო სწორი, ხოლო მესამე ექსპერტიზა, რომელიც შსს-ს საგამომძიებლო სამსახურის მიერ იქნა წარმოებული – მცდარი.
მანდ საინტერესოა ისიც, რომ სხვა მტკიცებულებებიც გამოიკვლია, მათ შორის მოწმეთა ჩვენებები და მტკიცებულებათა ერთობლიობის შეფასების შედეგად მიიღო გადაწყვეტილება, თანაც იმ ფონზე, რომ თვითონ ეს ანდერძი განადგურდებული იყო პროცესის წარმოების დროს, რადგან იმავე შსს-ს საგამომძიებლო სამსახურს ვითომ და დაეწვა 😀 :)))
პ.ს. ეჭვი მაქვს სულაც დაწვეს :))
Participantშინაურულ ანდერძთან დაკავშირებული საკითხები
ზოგადად შინაურული ანდერძი, როგორც ზემოთ მოყვანილი სტატიებიდანაც ჩანს, არის ისეთი ანდერძი, რომელიც არის დაწერილი და ხელმოწერილი მამკვიდრებლის მიერ, ისე რომ ნოტარიულად არ არის დამოწმებული აღნიშნული ანდერძი, ანუ უბრალოდ აიღო მამკვიდრებელმა ფურცელი და კალამი, დაწერა თავისი სურვილები მის დანაშთ ქონებასთან დაკავშირებით და მოაწერა ხელი. ასეთი ანდერძი იქნება, ისეთივე იურიდიული ძალის მქონე, როგორიც ნოტარიუსის მიერ დადასტურებული ანდერძი.
თუმცა მეორე მხრივ არსებობს გარკვეული რეგულაციები, რაც ახასიათებს შინაურულ ანდერძს. მაგ: სამკვიდროს მოწმობის მისაღებად მემკვიდრემ, რომლემაც შინაურული ანდერძით მიიღო სამკვიდრო, უნდა წარადგინოს ექსპერტიზის დასკვნა, რომ ანდერძი მართლაც გარდაცვლილ მამკვიდრებელს ეკუთვნოდა.
ასევე ისეთ შემთხვევებში, როცა გვაქს რამდენიმე შინაურული ანდერძი, ჭირს იმის გარკვევა, თუ რომელია უფრო ადრე დაწერილი. თვითონ ექსპერტიზამაც შეიძლება სხვადასხვა პასუხი დადოს, იმის შესახებ მართლაც მამკვიდრებლის მიერ არის თუ არა დაწერილი შინაურული ანდერძი,
მაგ: საქმეში N-ას-1563-1563-2011, სადაო იყო შინაურული ანდერძი ეკუთვნოდა თუ არა გარდაცვლილ პირს, საქმეში წარმოდგენილი იყო 3 ექსპერტიზის დასკვნა, საიდანაც ორის მიხედვით გარდაცვლილს ეკუთვნოდა ანდერძი, ხოლო მესამის მიხედვით საწინააღმდეგო დასტურდებოდა.
მნიშვნელოვანია ასევე სამოქალაქო კოდექსის 1401-ე მუხლის დანაწესიც:
“1. თუ ერთმა პირმა რამდენიმე ანდერძი შეადგინა, რომელთაგან ერთერთი შედგენილია სანოტარო ფორმით, დანარჩენი კი არა, უპირატესობა სანოტარო ფორმით შედგენილ ანდერძს ენიჭება.
2. სანოტარო ანდერძი არ შეიძლება მოიშალოს სხვა ფორმის ანდერძით.”
-
AuthorPosts