სამოქალაქო პროცესი

[ივერიელი]

@Edika said: რას ვფიქრობთ შემთხვევაზე როცა მოსამართლეს არ ააქვს ჩაბარებული საკვალიფიკაციო გამოცდა სამოქალაქო სამართლის სპეციალიზაციით, ჩაბარებული აქვს სისხლის მიმართულებით და მაინც განიხილავს სამოქალაქო საქმეს?  (422 მუხლტან მიმართებაში)

ზუსტად მაგ საკითხს ეხება უზენაესის სასამართლოს გადაწყვეტილება №ა-3107-ბ-16-2014

“დათქმა იმის შესახებ, რომ უფლებამოსილების განხორციელება შეიძლება დაევალოს მხოლოდ შესაბამისი სპეციალიზაციის მოსამართლეს, კანონით დადგენილი არ არის. უფრო მეტიც, საკასაციო სასამართლო ყურადღებას ამახვილებს ,,საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს კანონის 34-ე მუხლის მე-4 ნაწილზე, რომლის თანახმადაც, საქართველოს პრეზიდენტი უფლებამოსილია, მოსამართლეობის საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩაბარების გარეშე უზენაესი სასამართლოს წევრის თანამდებობაზე ასარჩევად საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს კანდიდატურა, რომლის პროფესიული გამოცდილება უნდა შეეფერებოდეს უზენაესი სასამართლოს წევრის მაღალ სტატუსს. ამდენად, აღნიშნული ნორმის შინაარსიდან გამომდინარე, იმ პირობებში, როდესაც უზენაესი სასამართლოს წევრის თანამდებობაზე კანდიდატი შეიძლება დაინიშნოს მოსამართლეობის საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩაბარების გარეშე, განმცხადებლის მხრიდან მოსამართლეების შესაბამის სპეციალიზაციაზე მითითება ყოველგვარ სამართლებრივ საფუძველს მოკლებულია.”

[Edika]

ზუსტად მაგ გადაწყვეტილების დადება მინდოდა მეც  :D.

[Crassus]

ხომ არ ეწინააღმდეგება ასეთი განმარტება სამართლიანი სასამართლოს უფლებას? თუ მოსამართლემ ჩააბარა მხოლოდ სისხლის სამართლის განხრით საკვალიფიკაციო გამოცდა და იგი იხილავს სამოქალაქო საქმეს, რამდენად სამართლიანი იქნება მისი გადაწყვეტილება, მისი კომპეტენციის გათვალისწინებით?

[Edika]

ელემენტარულად კითხვა ჩნდება რა აზრი აქვს მაშინ სპეციალიზაციის მიხედვით მოსამართლის საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩაბარებას, არაობიექტურობას და მიკერძოებულობას რომ თავი დავანებოთ.

[ივერიელი]

კიდე ერთი გადაწყვეტილება აღნიშნულ საკითხზე (სუსგ№ა-1279-ბ-7-2014)

 

„საერთო სასამართლოების შესახებ“ ორგანული კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის თანახმად საქართველოს უზენაესი სასამართლოს პლენუმი უფლებამოსილია, უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარის წარდგინებით აირჩიოს უზენაესი სასამართლოს პალატების შემადგენლობები და მათი თავმჯდომარეები. აღნიშნული ნორმის შესაბამისად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს წევრის შესაბამის პალატაში განაწილების საკითხს საქართველოს უზენაესი სასამართლოს პლენუმი წყვეტს, მას, ასევე, შეუძლია, კონკრეტული პალატის მოსამართლეს, დროებით, სხვა პალატის მოსამართლის უფლებამოსილების განხორციელება დაავალოს. დათქმა იმის შესახებ, რომ უფლებამოსილების განხორციელება შეიძლება დაევალოს მხოლოდ შესაბამისი სპეციალიზაციის მოსამართლეს, კანონით დადგენილი არ არის. უფრო მეტიც, ქვემდგომი ინსტანციის მოსამართლის შემთხვევაში, სპეციალიზაციას იუსტიციის უმაღლესი საბჭო ახორციელებს, უზენაესი სასამართლოს შემთხვევაში კი, ამგვარი უფლებამოსილებით პლენუმი სარგებლობს. “

 

“კასატორი მიუთითებს, რომ ვინაიდან მოსამართლე ლ. მურუსიძეს საკვალიფიკაციო გამოცდა სისხლის სამართლის სპეციალიზაციით აქვს ჩაბარებული, სამოქალაქო საქმეების განხილვაში მონაწილეობა არ უნდა მიიღოს, რადგან არ არის კომპეტენტური.

 

საკასაციო სასამართლო ამ მოსაზრებას ვერ გაიზიარებს და აღნიშნავს, რომ ამგვარი განმარტების შემთხვევაში, პრაქტიკულად, შეუძლებელი გახდება მოსამართლისათვის სხვა პალატის წევრის უფლებამოსილების განხორციელების დავალება, რამაც, გარკვეულ შემთხვევაში, მართლმსაჯულების განხორციელების შეფერხება შეიძლება გამოიწვიოს და მხარეების კანონიერი ინტერესი, საქმის დროულად განხილვასთან დაკავშირებით, დაუცველი დარჩება. საკასაციო სასამართლო იმ გარემოებაზეც ამახვილებს ყურადღებას, რომ „საერთო სასამართლოების შესახებ“ ორგანული კანონის 34-ე მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მოსამართლედ დანიშვნისათვის, მოსამართლეთა საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩაბარება ყველა შემთხვევაში სავალდებულო წინაპირობა არაა.”

[Crassus]

სააპელაციო საჩივრის შეტანის ვადა (N-ას-666-633-2013)

 

„საკასაციო პალატა განმარტავს, რომ იმ მხარისათვის, რომელიც ესწრებოდა გადაწყვეტილების გამოცხადებას ან თუ ასეთი პირისათვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ცნობილი იყო გადაწყვეტილების გამოცხადების თარიღი, კანონმდებელი განსაზღვრავს ვალდებულებას, რათა გადაწყვეტილების სარეზოლუციო ნაწილის გამოცხადებიდან არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღისა გამოცხადდეს სასამართლოში და ჩაიბაროს გადაწყვეტილების ასლი. საკასაციო პალატა მიიჩნევს, რომ ასეთ შემთხვევაში, `არა უადრეს 20 და არა უგვიანეს 30 დღის ათვლისათვის გამოყენებული უნდა იქნეს საპროცესო კოდექსით დადგენილი ვადის გამოთვლის ზოგადი წესი, კერძოდ მე-60 მუხლის მე-2 ნაწილი, რომლის მიხედვითაც წლებით, თვეებით ან დღეებით გამოსათვლელი საპროცესო ვადის დენა იწყება იმ კალენდარული თარიღის ან იმ მოვლენის დადგომის მომდევნო დღიდან, რომლითაც განსაზღვრულია მისი დასაწყისი. შესაბამისად, აღნიშნული პრინციპით გამოთვლილი მე-20 დღე არის იმ მოქმედების შესრულების პირველი დღე, რაც უკავშირდება სასამართლოში გამოცხადებას და ასეთად არ შეიძლება მიჩნეულ იქნეს 21-ე დღე. ანალოგიურად უნდა განიმარტოს 30-ე დღე, როგორც ერთის მხრივ მხარის მიერ სასამართლოში გამოცხადების ბოლო დღე (მიუხედავად იმისა ემთხვევა თუ არა უქმე და დასვენების დღეს) და იმავდროულად გასაჩივრების ვადის ათვლის პირველი დღე, თუკი მხარე დაარღვევს სასამართლოში გამოცხადების კანონისმიერ ვალდებულებას.“

[ივერიელი]

დავის ღირებულების განსაზღვრა    ( N-ას-15-13-2013)

 

„საკასაციო პალატა დადგენილი გარემოებების გათვალისწინებით მიუთითებს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 41-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „ა“ და „კ“ ქვეპუნქტებზე, ასევე მე-40 მუხლის მე-2 ნაწილზე და აღნიშნავს, რომ დასახელებული ნორმების მოქმედება ამავე კოდექსის 372-ე მუხლით დადგენილი გამონაკლისების გათვალისწინებით, ვრცელდება სააპელაციო სამართალწარმოების ეტაპზეც, თავად ამ ნორმებით დადგენილია შემდეგი: დავის საგნის ფასი ფულის გადახდევინების შესახებ სარჩელზე განისაზღვრება გადასახდელი თანხით, ხოლო თუ ქონებრივ-სამართლებრივ დავაში (საკუთრების ხელყოფა ან სხვაგვარი ხელშეშლა, სამეზობლო დავა და სხვა) შეუძლებელია დავის საგნის ფასის განსაზღვრა  4 000 ლარით. თუ ერთ სარჩელში რამდენიმე სხვადასხვა მოთხოვნაა ჩამოყალიბებული, მაშინ ეს მოთხოვნები უნდა შეჯამდეს და ამის შემდეგ განისაზღვროს სადავო საგნის ღირებულება.“

[BLH]

სააღსრულებო ფურცლის/ დუბლიკატის გაცემა

 

(სუსგ. N-ას 1273-1201-2012)

 

“კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების (განჩინების) სარეზოლუციო ნაწილით დადგენილი სასა-მართლოს ამა თუ იმ განკარგულების შესასრულებლად გაიცემა სააღსრულებო ფურცელი. “სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ” კანონის მე-20 მუხლი ადგენს, რომ სააღსრულებო წარმოება არ დაიშვება სააღ-სრულებო ფურცლის გარეშე.

 

სააღსრულებო ფურცელი გაიცემა იმ გადაწყვეტილებაზე, რომელიც ამ კანონით ექვემდებარება აღსრულებას. ამავდროულად, მითითებული კანონი ითვალისწინებს სააღსრულებო ფურცლის დაკარგვის შემთხვევაში სასამართლოს მიერ დუბლიკატის გაცემის შესაძლებლობას, კერძოდ, კანონის 23-ე მუხლი ადგენს, რომ სააღსრულებო ფურცლის დაკარგვის შემთხვევაში სასამართლოს, რომელმაც გასცა პირველი ეგზემპლარი, შეუძლია გასცეს დუბლიკატი. ამდენად, სააღსრულებო ფურცლის დუბლიკატის გაცემის მნიშვნელოვანი წინაპირობაა სააღსრულებო ფურცლის დაკარგვის ფაქტის დადგენა, სწორედ ამ ფაქტობრივი გარემოების დადგენას უკავშირებს კანონმდებელი სააღსრულებო ფურცლის დუბლიკატის გაცემას.”

[BLH]

სააპელაციო სასამართლოს მიერ ფაქტობრივი გარემოებების დაუდგენლობა

 

 (N-ას-1353-1277-2012)

 

აღნიშნულ საკითხზე, ძალიან ხშირად უშვებენ სასამართლოები შეცდომას, რაც ასახულია უზენაესი სასამართლოს მიერ გამოცემულ რეკომენდაციებში.

 

მოცემულ საქმეზე ქუთაისის სააპელაციო სასამართლომ ბათუმის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებაზე, სადაზღვევო ორგანიზაციის მიერ პირგასამტეხლოს ანაზღაურების საკითხთან დაკავშირებით შემოსული საჩივრის განხილვისას, კანონით დადგენილი წესით არ გამოიკვლია საქმეში წარმოდგენილი საბანკო გარანტიის პირობები.

 

საკასაციო სასამართლოს განმარტება: სააპელაციო სასამართლომ არ შეაფასა საქმეში წარმოდგენილი მტკიცებულებები და არ დაადგინა საქმისათვის მნიშვნელოვანი ფაქტობრივი გარემოებები. მან მხოლოდ პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ დადგენილ ფაქტებსა და შეფასებებზე მიუთითა, რაც არ არის საკმარისი იმისათვის, რომ საკასაციო სასამართლოს მიერ შემოწმებულ იქნეს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების კანონიერება. ზემოაღნიშნული გარემოება კი, სსკ-ის 412-ე მუხლის თანახმად, საქმის უკან დაბრუნების საფუძველია.

 

[BLH]

ანგარიშფაქტურა, როგორც მტკიცებულება

(N-ას-678-638-2012)

 

თბილისის სააპელაციო სასამართლომ, თბილისის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილებაზე შემოსული საჩივრის განხილვისას საქმეში წარმოდგენილი ანგარიშფაქტურებზე დაყრდნობით დადასტურებულად მიიჩნია მხარის მიერ ნაკისრი ვალდებულების შესრულების ფაქტი.

 

საკასაციო სასამართლოს განმარტება: მოსარჩელის მიერ წარმოდგენილი ერთადერთი მტკიცებულება, რომელიც, მისი განმარტებით, ადასტურებს ვალდებულების შესრულებას წარმოადგენს ანგარიშფაქტურებს. ანგარიშფაქტურა თავისი სამართლებრივი ბუნებით იქნება საგადასახდო მიზნებისათვის და არის საქართველოს ფინანსთა მინისტრის მიერ დადგენილი ფორმის მკაცრი აღრიცხვის დოკუმენტი, რომლითაც დასტურდება დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაციის განხორციელების ფაქტი. შესაბამისად, ანგარიშფაქტურა არ წარმოადგენს სამოქალაქო სამართლებრივი ურთიერთობიდან გამომდინარე ვალდებულების შესრულების დამადასტურებელ კანონით გათვალისწინებულ დოცუმენტს, ასევე, აღსანიშნავია, რომ ანგარიშფაქტურის ორივე მხარეს ერთი და იმავე კომპანიის წარმომადგენლები აწერენ ხელს, რაც არ შეიძლება მიჩნეულ იქნეს დამკვეთის მიერ სამუშაოს შესრულების დამადასტურებელ მტკიცებულებად. ამდენად, საკასაციო სასამართლომ სსკ-ის 411-ე მუხლის საფუძველზე მიიღო ახალი გადაწყვეტილება და მიიჩნია, რომ მოსარჩელემ ვერ დაადასტურა ვალდებულების შესრულების ფაქტი.

[Author]

Posts