მთავარი გვერდი › forums › იურიდიული ფორუმი › სამოქალაქო და სამეწარმეო სამართალი › უსაფუძვლო გამდიდრება
- This topic has 47 replies, 6 voices, and was last updated 8 years, 2 months ago by
BLH.
-
AuthorPosts
-
აგვისტო 6, 2015 at 20:56 #1660
ივერიელიParticipantსამოქალაქო კოდექსის 990-ე მუხლის პირველი ნაწილი
“1. თუ არაუფლებამოსილი პირი რაიმე საგანს უსასყიდლოდ განკარგავს და ეს განკარგვა ნამდვილია უფლებამოსილი პირის მიმართ, მაშინ ის პირი, რომელმაც ამ განკარგვის შედეგად უშუალო სამართლებრივი სარგებელი მიიღო, მოვალეა მიღებული გადასცეს უფლებამოსილ პირს.”
აღნიშნული ნორმიდან გამომდინარე არაუფლებამოსილი პირის ქმედება გულისხმობს ნივთის გაჩუქებას ან ჩუქების დაპირებით გამოწვეული პირადი ვალდებულების სხვისი ქონებით შესრულებას.
არის მოსაზრება, რომ თუ პირი თავისი ვალდებულების (ჩუქების დაპირება) შესასრულებლად გადასცემს მესამე პირს გვაროვნული ნიშნით განსაზღვრულ ქონებას, რომლის გასხვისების უფლებაც მას არ ჰქონდა, მაშინ იგი ვალდებულია, დაუბრუნოს ამ ნივთზე უფლებამოსილ პირს ის სარგებელი, რომელიც მან უსაფუძვლოდ მიიღო სხვისი ქონების მესამე პირისათვის გადაცემის ხარჯზე, ხოლო ის პირი, რომელმაც მიიღო შესრულება არ ითვლება უსაფუძვლოდ გამდიდრებულად.
მაგ: “ა”-ს ჩუქების დაპირების ხელშეკრულებით უნდა გადაეცა “ბ”-სთვის 100 ტონა ყურძენი. “ა” შეიპარა “გ”-ს ვენახში, დაკრიფა ყურძენი, რომელიც გადასცა “ბ”-ს. ამ შემთხვევაში უსაფუძვლოდ გამდიდრებული არის “ა”, რადგან მან თავისი ვალდებულება შეასულა “გ”-ს ხარჯზე და შესაბამისად დაზოგა თავისი ქონება “გ”-ს ხარჯზე, ხოლო “ბ” არ არის გამდიდრებული, რადგან იგი ისედაც უფლებამოსილი იყო მიეღო აღნიშნული 100 ტონა ყურძენი “ა”-სგან აქედან გამომდინარე მისი გამდიდრების ფაქტი არ გვაქვს.
აგვისტო 6, 2015 at 20:57 #1670BLHKeymasterბარემ აქვე ვთქვათ ვინ არის პირი ვისაც ევალება “უფლებამოსილი პირისათვის” საგნის დაბრულება და ვინ არის ეს უფლებამოსილი პირი, ანუ ვისაც უბრუნდება. ვისაც უბრუნდება არის მესაკუთრე, მაგრამ ვინც უნდა დაუბრუნოს ეს დამოკიდებულია რა სამართალურთიერთობა გვაქვს, ჩუქება თუ ჩუქების დაპირება. ჩუქების დაპირების შემთხვევაში მესაკუთრეს უნდა დაუბრუნოს გამჩუქებელმა, პირდაპირ ჩუქების შემთხვევაში დასაჩუქრებულმა იქედან გამომდინარე რომ არანაირი სამართლებრივი სარგებელი არ უნახია გამჩუქებელს.
აგვისტო 6, 2015 at 21:05 #1671ივერიელიParticipantჩუქების დროს მდიდრდება დასაჩუქრებული და ჩუქების დაპირებისას გვაროვნული ნივთის გადაცემის დროს მდიდრდება ჩუქების დამპირებელი, ამიტომაც მნიშვნელოვანია გაირკვევს ჩუქების თუ ჩუქების დაპირების ფარგლებში ხდება გვაროვნული ნივთის გადაცემა.
აგვისტო 6, 2015 at 21:12 #1664BLHKeymasterსამოქალაქო კოდექსის 187-ე მუხის მეორე ნაწილიდან გამომდინარე, როცა უსასყიდლოდ ხდება ნივთის განკარგვა, საინტერესოა რას გულისხმობს “არაუფლებამოსილი პირის მიერ საგნის უსასყიდლოდ განკარგვის ნამდვილობა”. ან როგორ შეიძლება ნამდვილი იყოს არასუფლებამოსილი პირის მიერ საგნის უსასყიდლოდ განკარგვა? რა შეიძლება განაპირობებდეს ნამდვილობას ასეთ შემთხვევაში?
აგვისტო 6, 2015 at 22:53 #1665ივერიელიParticipantგასაგებია, რომ არსებობს სამოქალაქო კოდექსის 187-ე მუხლის მე-2 ნაწილი, რომლის მიხედვითაც, თუ ნივთზე არაუფლებამოსილი პირი განკარგავს სხვის მოძრავ ნივთს უსასყიდლოდ, მაშინ ასეთი განკარგვა ბათილია, თუმცა, როცა საქმე ეხება გვაროვულ ნივთს, აქ ცოტა სხვანაირად არის საქმე და სხვა ლოგიკა დევს.
ზემოთ მოყვანილი მაგალითიდან გამომდინარე, როცა “ა” ჩუქების დაპირებიდან გამომდინარე ვალდებულია გადასცეს “ბ”-ს გვაროვნული ნივთი.. მან აღნიშნული განახორციელა და გადასცა მას “გ”-ს გვაროვნული ნივთი. 990-ე მუხლის მიზნებიდან გამომდინარე ვინ გამდიდრდა? ამ მოსაზრების მიხედვით, რომელზეც დავწერე ზემოთ გამდირდა “ა”, რადგან მან თავისი ვალდებულების შესრულების დროს დაზოგა თავისი ქონება “გ”-ს ქონების ხარჯზე, ხოლო “ბ” არ გამდიდრებულა, რადგან იგი ისედაც უფლებამოსილი იყო მიეღო აღნიშნული შესრულება ნებისმიერ შემთხვევაში (ვიყენებთ სკ-ის 382-ე მუხლს).
ამ შემთხვევაში ინდივიდუალურად განსაზღვრული ნივთი, რომ გვქონდეს, მაშინ “გ”-ს ექნებოდა “ბ”-სგან ამ ნივთის დაბრუნების უფლება, მაგრამ ვინაიდან სახეზეა გვაროვნული ნივთი, რომელიც სამოქალაქო ბრუნვაში არაერთი გვაქვს, “გ” უფლებამოსილია მოითხოვოს არა თავისი ვთქვათ 100 ტონა ყურძენი, არამედ იმავე ჯიშისა და ხარისხის 100 ტონა ყურძენი იმ პირისაგან, რომელიც გამდიდრდა და ეს პირი ამ შემთხვევაში იქნება არა “ბ”, არამედ “ა”..
აგვისტო 6, 2015 at 23:28 #1666BLHKeymasterგეთანხმები, მაგრამ მთავარი რა არის მანდ? ანუ გარიგების ნამდვილობას რა განაპირობებს? ვაჩუქებ სხვის ნივთს, რა შემთხვევაშიც შემძენი ფაქტიურად არაკეთილსინდისიერ შემძენს უთანაბრდება 187-ე მუხლის მეორე ნაწილიდან გამომდინარე? ანდა გამოიყენება საერთოდ 187-ე მუხლის მეორე ნაწილი?
აგვისტო 6, 2015 at 23:40 #1667ივერიელიParticipantაქ მთავარია იმის გარკვევა ვინ გამდიდრდა, რადგან უსაფუძვლო გამდიდრებასთან გვაქვს საქმე. ასევე გვაროვნული ნივთის სპეციფიკაც უნდა გავითვალისწინოთ.. ზოგადად გვაროვნული ნივთის გადაცემა პირისათვის იწვევს მის გამდიდრებას, ანუ გვაქვს ფიქცია, რომ პირი, როცა უსაფუძვლოდ ღებულობს გვაროვნულ ნივთს და დაბრუნების საკითხი დგას დღის წესრიგში, ბრუნდება იმავე რაოდენობის/მოცულობის გვაროვნული ნივთი და არ არის აუცილებელი დაბრუნდეს მაინდამინაც ის გვაროვნული ნივთი, რომელიც გადაეცა ამ პირს.
მაგ: “ა” და “ბ”-მ დადეს ნასყიდობის ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც “ა”-მ მიაწოდა “ბ”-ს 100 ტონა კარტოფილი. აღნიშნული ხელშეკრულება მოგვიანებით გაბათილდა (ნებისმიერი მიზეზით). ამ შემთხვევაში “ა”-ს ექნება “ბ”-სგან 100 ტონა კარტოფილის მოთხოვნის უფლება, უსაფუძვლოდ გამდიდრების საფუძვლით (976-ე მუხლი), ანუ ითვლება, რომ “ბ”-მ შეიძინა საკუთრების უფლება ამ 100 ტონა კარტოფილზე (უსაფუძვლოდ გამდიდრდა), როცა “ა”-მ მას გადასცა ეს საქონელი, შესაბამისად თუ “ბ” ვთქვათ “გ”-ს აჩუქებდა ამ 100 ტონა კარტოფილს, ეს იქნებოდა ნამდვილი ხელშეკრულება, რადგან იგი განკარგავდა თავის საკუთრებაში არსებულ საქონელს.
ამასთან დაკავშირებით შეგვიძლია გავაანალიზოთ თხოვება და სესხის ხელშეკრულების სამართლებრივი ბუნება.. ასევე ვინდიკაციისა და 976-ე მუხლით გათვალისწინებული შემთხვევები (ცალკე ინდ. ნივთსა და ცალკე გვაროვნულ ნივთან დაკავშირებით) კონტაჰენტებს შორის დადებული ხელშეკრულების ბათილობის შემთხვევაში.
აგვისტო 6, 2015 at 23:43 #1668BLHKeymasterანუ რისი თქმა მინდოდა 990-ე მუხლით გათალისწინებულ “და ეს გარიგება ნამდვილია უფლებამოსილი პირის მიმართ”, ანუ ნამდვილობა ნიშნავს იმას რომ საკუთრებაში გადადის გვაროვნული ნივთი მისი სპეციფიკიდან გამომდინარე, თუ ეს არის აბსტრაქციის ელემენტი?
აგვისტო 6, 2015 at 23:57 #1669ივერიელიParticipantგვაროვნული ნივთის სპეციფიკიდან გამომდინარე იმ პირზეა საუბარი, ვინც მიიღო შესრულება ჩუქების დაპირებიდან გამომდინარე..
იმაზე ვთანხმდებით, რომ მაგ მუხლში მთავარი არის ის, რომ განვსაზღვროთ გამდიდრებული პირი, რომელიც გამდიდრდა მესაკუთრის ხარჯზე. ეს გამდიდრებული პირი ჩუქების დაპირების შემთხვევაში შესრულების (მესაკუთრის გვაროვნული ნივთით) არის არაუფლებამოსილი პირი, რომელიც განკარგავს სხვის ქონებას.. დანარჩენ შემთხვევაში, რასაც არეგულირებს ეს მუხლი უსაფუძვლოდ გამდიდრებული იქნება დასაჩუქრებული..
სექტემბერი 20, 2015 at 17:58 #2447ივერიელიParticipantმოკლედ ერთ ყოფილ პროკურორთან მომივიდა სერიოზული დავა.. შემდეგ საკითხზე:
“ა”-მ ქრთამი მისცა “ბ”-ს და “ბ”-მ არ განახორციელა ის მოქმედება, რასაც დაპირდა “ა”-ს ამ ქრთამის სანაცვლოდ.. შემდეგ “ა”-მ დააჭერინა “ბ”…
შეუძლია თუ არა “ა”-ს სამოქალაქო-სამართლებრივი გზით დაიბრუნოს გადაცემული ქრთამი, კერძოდ უსაფუძვლოდ გამდიდრების ნორმებით? პასუხი დაასაბუთოს ვინც გადაწყვეტს პასუხს 😀
-
AuthorPosts
- You must be logged in to reply to this topic.