Reply To: მომსახურების/ნარდობის ხელშეკრულება

[ივერიელი]

ხარჯთაღრიცხვა

ხარჯთაღრიცხვა წარმოადგენს სპეციალურ დოკუმენტს, რომლის გამოყენებაც საჭიროა ისეთ შემთხვევაში, როცა მენარდე ასრულებს რთულ სამუშაოს, რომელიც მოიცავს ცალკეულ ეტაპებს,  ხასიათდება კომპლექსურობით და მრავალი დეტალით.

ხარჯთაღრიცხვა ხელშეკრულებას დაერთვის, როგორც დანართი და მისი განუყოფელი ნაწილია, მასში განისაზღვრება შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და საფასური.

ორი ტიპის ხარჯთაღრიცხვა არსებობს:

მყარი ხარჯთაღრიცხვა- როცა ზუსტადაა განსაზღვრული სამუშაოს საფასურის მოცულობა.

მყარი ხარჯთაღრიცხვისას, საფასური არ ექვემდებარება გადასინჯვას, მიუხედავად მისი გადასინჯვის მოთხოვნის მიზეზისა. არსებობს გამონაკლისი, როცა შეიძლება მისი შემცირება/გაზრდა:

ა) მასალების,მოწყობილობების, მომსახურეობის ღირებულების მნიშვნელოვანი გაზრდის შემთხვევაში, მენარდეს უფლება აქვს მოითხოვოს ანაზღაურების ოდენობის გაზრდა, ხოლო თუ შემკვეთი უარს იტყვის, მაშინ ხელშეკრულების შეწყვეტის საფუძველია სკ-ს 398-ე მუხლი. (იხ. სუსგ.№ას-888-834-2012)

ბ) საფასურის შემცირების მოთხოვნა შეიძლება, როცა ვთქვათ ძალიან შემცირდა სამუშაოს შესასრულებლად დადგენილი ფასები. აქაც გამოიყენება სკ-ის 398-ე მუხლი.

მიახლოებითი ხარჯთაღრიცხვა – რომელიც სამუშაოთა შესრულების მიმდინარეობის პროცესში შეიძლება გაიზარდოს/შემცირდეს.

თუ მენარდე მიახლოებით ხარჯთაღრიცხვას  მნიშვნელოვნად გადააჭარბებს, მას შეუძლია მოითხოვოს მხოლოდ წინასწარი შეთანხმებული საზღაური.(ხარჯთააღრიცხვით გათვალისწინებული). გარდა იმ შემთხვევისა, როცა გაზრდილი ხარჯების გათვალისწინება შეუძლებელი იყო. ეს ყველაფერი თითეულ სიტუაციაში კონკრეტულად უნდა დადგინდეს გარემოებებიდან გამომდინარე.

ისეთი ხარჯების ზრდის შესახებ, რომელიც წინასწარ შეუძლებელი იყო, რომ  განსაზღვრულიყო, მენარდემ უნდა დაუყოვნებლივ შეატყობინოს შემკვეთს. ამ შემთხვევაში ხდება გარემოებებეის არსებითი ცვლილება(სსკ-ს 398) ასეთი ცვლილებაა.

მაგ: მასალის გაძვირება, მუშახელის გაძვირება, სახელმწიფო გადასახადის შემოღება და ა.შ. თუ შემკვეთი წყვეტს ხელშეკრულებას იგი ვალდებულია აანაზღაუროს შესრულებული სამუშაო მიახლოებითი ხარჯთაღრიცხვის მიხედვით.რაც შეეხება ხარჯთაღრიცხვის უმნიშვნელოდ გადაჭარბებას, იგი უნდა ანაზღაურდეს იმ პირობით, თუ შემკვეთს დროულად ეცნობა.

სხვადასხვა დავების თავიდან აცილებისთვის ხარჯთაღრიცხვაში შეიძლება გაითვალისწინონ დამატებითი სამუშაოების ხარჯების დასაფარავი რეზერვები. დამატებითი ფულადი სახსრები.

 ამ საკითხზეა საინტერესოა უზენაესი სასამართლოს განმარტება (საქმე სუსგ. ას-842-1201-06):

“როცა ნარდობის ხელშეკრულება მიზნად ისახავს რთული სამუშაოების შესრულებას (მაგ. მშენებლობა), ნარდობის ხელშეკრულებას თან უნდა ერთვოდეს სამუშაოთა წარმოების ტექნიკური და საპროექტო დოკუმენტაცია, ხელშეკრულების ფასის განსაზღვრისათვის საჭიროა ხარჯთაღრიცხვის შედგენა (მყარი ან მიახლოებითი). ნარდობის ხელშეკრულების მარეგულირებელი ნორმები ითვალისწინებენ შემკვეთის მიერ შენობის მიღების ვალდებულებას, რაც მიღება-ჩაბარების აქტებით ხორციელდება.”